-
Stem
De stem is het middel om verstaanbaar te communiceren met anderen. Klankkleur, luidheid, toonhoogte spelen mee in hoe de boodschap overkomt. Wat je zegt kan een andere betekenis krijgen door de manier waarop je de stem gebruikt.
Voorbeelden van problemen bij stemgeving:
– stemklachten
– stemproblemen bij kanker
– stembandverlamming
-
Adem
Ademhalen is op de eerste plaats een levensvoorwaarde, maar ook voor het spreken is adem onmisbaar. Als er sprake mocht zijn van een ademtekort, kunnen maar weinig woorden na elkaar gezegd worden. Er wordt vaak en duidelijk hoorbaar ingeademd, en soms ook op onlogische momenten tijdens het praten. Het spreken is hierdoor moeilijker te verstaan. Door de manier van ademhalen worden de stembanden overbelast en kan heesheid het gevolg zijn. Langer spreken is vermoeiend.
Voorbeelden van problemen :
– COPD
– hyperventilatie
– Astma
-
We spreken in zinnen die bestaan uit woorden, lettergrepen en letters. Elke letter heeft zijn eigen klank. Woorden bestaan uit verschillende klanken achter elkaar. Kinderen leren de klanken van hun ouders / opvoeders, door na te doen. Door het verkeerd uitspreken van een letter (of combinaties ervan) krijgen woorden een andere betekenis.
Voorbeelden van spraakproblemen:
– vertraagde spraakontwikkeling
– lispelen, slissen
– dysartrie
– stotteren
– verbale ontwikkelingsdyspraxie
-
Taal
Goed kunnen communiceren is nodig als je contact wilt maken. Taal is onmisbaar om informatie uit te wisselen. Gedachten (een idee of een plan) ontstaan in de hersenen. Er is taal nodig om die gedachten over te brengen naar iemand anders. Om te kunnen verwijzen naar zaken in de werkelijkheid. Als je de taal niet of onvoldoende beheerst, dan ben je beperkt in je mogelijkheid om met anderen te communiceren.
Voorbeelden van problemen in taal:
– vertraagde taalontwikkeling
– taalontwikkelingsstoornis (TOS)
– afasie
– spraak en taalproblemen bij dementie
– dyslexie
-
Mondgedrag
Voor een goede ontwikkeling van de spraak, het eten en drinken en de gebitsstand zijn goede mondgewoonten noodzakelijk.
Voorbeelden van verkeerde mondgewoonten zijn:
– mondademhalen
– speen en duimzuigen
– afwijkend slikken en kauwen
-
Slikken
Voldoende kracht van de mondspieren, voedingsreflexen en een goede aansturing vanuit de hersenen zijn nodig om te kunnen zuigen, afhappen van een lepel, bijten, kauwen en slikken
Logopedisten behandelen problemen die met slikken te maken hebben. Bij heel jonge kinderen kunnen er problemen in de mond voorkomen bij zuigen, slikken en kauwen. Dit heet prelogopedie.
Ook bij ouderen kunnen stoornissen in de mond ontstaan, door een beroerte of de ziekte van Alzheimer bijvoorbeeld.
-
Gehoor
Communiceren is een combinatie van spreken en luisteren. Die twee functies horen bij elkaar, als je een gesprek voert met iemand. Je reageert op wat de ander zegt en hoe jij dat (gesproken geluid) waarneemt. Hoe je hoort beïnvloedt de reactie. Als je iets niet helemaal verstaan hebt, vraag je om te herhalen.
Voorbeelden van gehoorproblemen:
– auditieve verwerkingsstoornissen
– slechthorendheid
– revalidatie na plaatsing CI
